สุภาษิต คำพังเพย สำนวนไทย

กงกํากงเกวียน
ใช้เป็นคําอุปมาหมายความว่า เวรสนองเวร, กรรมสนองกรรม, เช่น ทําแกเขาอย่างไร  ตนหรือลูกหลานก็อาจจะถูกทําในทํานองเดียวกันอย่างนั้นบ้างเป็นกํากงเกวียน

กรวดน้ำคว่ำกะลา, กรวดน้ำคว่ำขัน
ตัดขาดไม่ขอเกี่ยวข้องด้วย

กระดังงาลนไฟ
หญิงที่เคยแต่งงานหรือผ่านผู้ชายมาแล้ว ย่อมรู้จักชั้นเชิงทางปรนนิบติและเอาอกเอาใจผู้ชายได้ดีกว่าหญิงที่ยังไม่ได้แต่งงาน

สำนวนไทย สุภาษิต คำพังเพย "กบเลือกนาย"

สำนวนไทย  สุภาษิต  คำพังเพย

กบเลือกนาย

          กบเลือกนาย

          คนช่างเลือก  เลือกจนตัวเองเดือดร้อน
          สำนวนนี้มาจากนิทานอีสปเรื่อง  กบเลือกนาย  ซึ่งเล่าว่า  กบขอให้เทวดาส่งนายลงมาให้  เทวดาส่งขอนไม้ลงมา  แต่กบเลือกมาก  เทวดาจึงส่งนกกระสาซึ่งชอบกินกบลงมาให้  นกกระสาจึงกินกบจนหมด

สำนวนไทย สุภาษิต คำพังเพย "ก้นหม้อไม่ทันดำ"

สำนวนไทย  สุภาษิต  คำพังเพย

           ก้นหม้อไม่ทันดำ

           อยู่กินกันฉันสามีภรรยาไม่นานก็ทะเลาะวิวาทหรือหย่าร้างกัน
           คนสมัยก่อนใช้ฟืนเป็นเชื้อเพลิงหุงต้มอาหาร  จึงมีเขม่าจับก้นหม้อ  คู่สามีภรรยาที่เพิ่งตั้งครอบครัวได้ไม่นาน  ก้นหม้อมักไม่ทันมีเขม่าจับ

สำนวนไทย สุภาษิต คำพังเพย "กงเกวียนกำเกวียน"

สำนวนไทย  สุภาษิต  คำพังเพย

          กงเกวียนกำเกวียน

          สิ่งที่เกิดตามกันมา
          เกวียนเป็นพาหนะที่ใช้กันทั่วไปในสมัยก่อน  กงเกวียนเป็นส่วนรอบล้อเกวียน  กำเกวียนเป็นซี่ล้อมีดุมเป็นส่วนกลางของล้อที่มีรูสำหรับสอดเพลา  เมื่อกงเกวียนหมุนไปทางใด  กำเกวียนก็หมุนไปด้วย
          สำนวนนี้ใช้เปรียบกับการกระทำของมนุษย์  ว่าผู้ใดทำกรรมอย่างใดไว้ย่อมได้รับผลกรรมนั้น  มีความหมายเช่นเดียวกับสำนวน  "วัวของใครเข้าคอกคนนั้น"

สำนวนไทย สุภาษิต คำพังเพย "ก ข ไม่กระดิกหู"

สำนวนไทย  สุภาษิต  คำพังเพย

          ก ข ไม่กระดิกหู

          ไม่รู้หนังสือ  ฟังไม่เข้าใจ  อ่านไม่ออก  เขียนไม่ได้
          ก  ข  โบราณอ่านว่า  กอข้อ  หมายถึงพยัญชนะ  ก ถึง ฮ  สำนวนนี้จึงควรพูดว่า  "กอข้อไม่กระดิกหู"  กาญจนาคพันธุ์อธิบายว่า  กระดิก  หมายถึง  รู้  ดังที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเคยทรงใช้ว่า  "นอกนั้นถึงพัชนี [พัด]  ทำขึ้นก็เป็นแต่สำหรับถวายพระสงฆ์  เพราะพระสงฆ์ยังคงชอบใจว่าเครื่องประดับสำหรับยศผู้ใหญ่  ไม่กระดิกเลยจนเท่าทุกวันนี้"

สำนวน สุภาษิต คำพังเพย สะท้อนวิถีชีวิตของคนสมัยก่อน

        การศึกษา สำนวน  คำพังเพย  สุภาษิต  ของไทย  ทำให้เราทราบถึง  ประวัติศาสตร์หรือความเป็นมาของชาติ  วัฒนธรรม  ประเพณี  ศาสนา  การกินอยู่  ความรู้สึกนึกคิด  เช่น  ความจงรักภักดี  ความอ่อนโยน  ความประนีประนอม  ความเคารพผู้ใหญ่  ความประสานประโยชน์  การให้อภัย  การอยู่ร่วมกันอย่างมีไมตรี  ฯลฯ  เรื่องเหล่านี้ทำให่เรามีความกว้างขวางขึ้นและสนุกสนานต่อการอ่านเรื่องเก่า  เพราะทำให้เข้าใจถึงสภาพความเป็นจริงของสังคมสมัยนั้นๆ เช่น
        ประวัติศาสตร์ - ศิลาจารึก  กฎหมายตราสามดวง  พงศาวดาร  ทำให้เกิดสำนวนไทยไว้มาก  ดัง

• ในน้ำมีปลา  ในนามีข้าว  
• ไพร่ฟ้า  หน้าใส  
• บ้านท่านเคยอยู่  อู่ท่านเคยนอน  
• ผัวหาบเมียคอน  
• ลูกขุนพลอยพยัก